Izaak Cohen van den Berg

Izaak Cohen van den Berg wordt op 12 mei 1883 geboren in Weiwerd, een dorpje bij Delfzijl. Hij trouwt met Emilie Windmuller uit Emden, waar ze een slagerij beginnen. Zij krijgen vier kinderen: Mietje, Friederike, Salomon en Max, die allemaal voor de oorlog naar Palestina emigreren.

Na het overlijden van Emilie trouwt Izaak op 22 mei 1926 met Martha Bruckmann uit Krefeld. Op 15 april 1927 wordt hun dochtertje Ingeborg – Inge – geboren.

In april 1933 ontvluchten Martha, Izaak, Inge en Izaaks zoon Max Duitsland, uit angst voor de gevolgen van de toenemende Jodenhaat van de nazi’s. Ze trekken eerst in bij Izaak’s neef Arent Oudgenoeg in Delfzijl en wonen dan een paar jaar in Oterdum. Max emigreert in 1935 naar Palestina.

Oterdum: links de woning van de familie Cohen van den Berg

In 1936 komen Izaak, Martha en Inge in Borgsweer wonen, waar Izaak een kruideniers- annex galanterieënwinkel (kleine huishoudelijke artikelen) begint.

Borgsweer jaren vijftig: links vooraan voormalige woonhuis/winkel van de familie Cohen van den Berg; rechts café/kruidenierswinkel Ausema (Borgsweer, rots in de branding)

Sinus Brouwer (1927) weet het nog goed: ‘Dat was de derde kruidenierswinkel na Perdok en Ausema. Hij haalde boodschappenbriefjes op en bracht de spullen dan thuis.’‘

Als je wat bijzonders wilde hebben, dan moest je naar Cohen

Trijn Houwerzijl-Telkamp (1929) herinnert zich nog goed dat je zondags, als de winkel officieel dicht moest blijven, toch aan de achterkant, in de keuken, wat kon kopen. ‘Ik kreeg dan van mijn ouders één cent mee en daar kocht ik dan een ‘gelukstoffee’ voor. Dan kreeg je een halve cent terug. En als je geluk had stond er op het papiertje waar je toffee in zat, dat je nog een extra toffee kon krijgen.’

De ‘toffeecenten’ van Trijn

Alie Vos-Groenhagen (1917) diende als jong meisje bij de familie en herinnert zich dat ze een hele drukke winkel hadden. ‘Daar was echt van alles te koop. Izaak was een echte handelaar, heel Borgsweer kwam bij hem. Als je wat bijzonders wilde hebben, dan moest je naar Cohen.’

In de avond van 11 november 1942 wordt het gezin Cohen van den Berg uit huis gehaald.

Alie weet die datum nog precies. ‘Dat was de verjaardag van mijn moeder. We waren die gezellig aan het vieren en toen hoorden we dat de Cohens waren weggehaald. Vreselijk vond ik dat.’

De volgende dag arriveren ze in Westerbork. Op 20 november wordt Izaak met vrouw en dochter op transport gesteld naar Auschwitz. Daar worden ze bij aankomst op 23 november direct om het leven  gebracht.

Izaak is dan 59 jaar.

Familie van Izaak via Joods Monument: